صدقه فراوان و خرسندی دیگران با کمکهای مالی، خرسندی خداوند را به دنبال دارد و تأثیری بسیار در جلب روزی به همراه خواهد داشت. همان گونه که امام علی(ع) فرمود: «استنزلوا الرزق بالصّدقة؛(22) با صدقه اسباب نزول بیشتر رزق خود را فراهم کنید.»

و در جای دیگر «زکات» و ادای حقوق واجب مالی را موجب فزونی روزی دانسته‏اند: «الزکاة تزید فی الرّزق؛(23) دادن زکات زیاد شدن رزق را به همراه خواهد داشت.»

            5.بیداری صبحگاهان و وضوی دایم

اذان صبح تا طلوع آفتاب لحظه‏هایی است که نوعی سبکبالی، طراوت روحی و شادی خاطر برای تمامی روزبیداران را به همراه دارد، به گونه‏ای که هیچ گونه افسردگی روحی و خمودی فکری در انسان احساس نشده و با نشاطی غیر قابل توصیف به کارهای شایسته می‏پردازد. ارزاق بندگان در این ساعت تقسیم می‏شود و خوابیدن کراهت دارد. آنان که توفیق بیداری در این لحظات را دارند، افزون بر رزق عادی، نوعی افزایش روزی نیز نصیبشان می‏شود. همان گونه که امام باقر ـ علیه‏السلام ـ آیه شریفه «و اسألوا اللّه‏ من فضله؛(24) از فضل الهی طلب کنید» را به هوشیاری و بیداری در بین‏الطلوعین تفسیر کرده‏اند.(25)

وضوی دایم و طهارت همیشگی، راحتی روح و برکات لحظه‏های روز و افزایش روزی(26) را به دنبال دارد. آنان که آرام آرام این حالت پسندیده را در خود ایجاد کنند و با تمرین به صورت عادت دایمی برای خود درآورند، نوعی طراوت روحی و قداست باطنی حس می‏کنند که پس از چندی ترک چنین صفت ارزشمندی برای آنها مشکل خواهد بود.

            6.دوری از گناه، ظلم و نافرمانی خداوند

براستی کسانی که در زندگی خود با ما صادق، مهربان و مؤدب هستند، چه جایگاهی نزد ما دارند؟ و آنان که چندین بار تاکنون به ما نزدیک شده، از مهربانی و سخاوت و لطف ما استفاده کرده و پس از چندی نه تنها سپاسگزاری نکرده، بلکه علیه ما اقدام کرده و عمل آنان آثار زشتی ایجاد کرده است، چه موقعیتی در دل و اندیشه ما دارند؟ آیا به این دسته از افراد باز هم احسان می‏کنیم و از امکانات خود در اختیار آنان قرار می‏دهیم؟

ویژگی ذاتی اطاعت و استفاده ازنعمتهای الهی در مسیر حقیقی آن، فزونی تمامی داده‏های خداوند و ریزش الطاف چشمگیر دیگری را به همراه دارد و عملکرد ذاتی گناه، معصیت و مصرف نعمتهای خداوند در مسیری نادرست و علیه دستورهای الهی، تنگی معیشت و کمی رزق و زندگی سخت و دشواری را به همراه خواهد داشت. از این‏رو پیشوایان معصوم علیهم السلام فرموده‏اند: «با گناه افراد، رحمت و روزی خداوند به روی آنان بسته می‏شود؛ برکات رزق برطرف می‏گردد؛ گوارایی و شادکامی و راحتی زندگی زدوده می‏شود و مسیر گذران عمر با دشواری و سختی روبه‏رو خواهد شد.»(27) در حدیثی از امام باقر علیه‏السلام می‏خوانیم: «گاه انسان گناهی می‏کند و روزی از او قطع می‏شود.» سپس حضرت(ع) این آیه را تلاوت کرد: «اذ اقسموا لیصرمنّها مصبحین؛(28) هنگامی که صاحبان باغ سوگند یاد کردند صبحگاهان میوه‏ها را بچینند و اجازه ندهند حتی یک نفر غیر از آنها استفاده کند، بلایی از سوی پروردگارت ـ در حالی که آنها در خواب بودند ـ بر آن باغ مسلط شد و آن را نابود کرد». (29)

            تأثیر دعا در افزایش روزی

روزی امیر مؤمنان علی علیه‏السلام رو به فرزند خود امام مجتبی علیه‏السلام کرد و فرمود: «پسرم! همان کسی که گنجهای آسمانها و زمین را در اختیار دارد، به تو اجازه دعا و درخواست داده و اجابت آن را نیز تضمین کرده است. به تو امر کرده که از او بخواهی تا به تو عطا کند و از او درخواست رحمت کنی تا رحمتش را بر تو فرو فرستد ... هرگاه بخواهی، با او درد دل می‏کنی و ناراحتی و مشکلاتت را در برابر او قرار می‏دهی، از او در کارهایت استعانت می‏جویی و از خزاین رحمتش چیزهایی را می‏خواهی که جز او کسی قادر به عطای آن نیست، مانند عمر بیشتر، تندرستی بدن و وسعت روزی. پس خداوند کلیدهای خزاینش را در دست تو قرار داده، زیرا به تو اجازه درخواست را داده است. بنابراین هر گاه خواستی، می‏توانی به وسیله دعا درهای نعمت خدا را بگشایی و باران رحمت او را فرود آوری.»(30)

بر پایه چنین بینشی دستور دعا به هنگام کمی روزی داده شده، تا با استمداد از خداوند، توکل به او و جلب رحمت، درهای نعمت و برکت الهی را بگشاییم؛ شیوه‏ای که معصومان علیهم‏السلام داشتند و همواره با دعاهای خود مشکلات دیگران را برطرف می‏کردند. مردی بادیه‏نشین حضور رسول اللّه‏(ص) رسید و گفت: ای رسول خدا! من عده‏ای پسر، دختر، خواهر، برادر، نوه پسری و دختری، برادرزاده و خواهرزاده دارم و زندگی ما سست و لرزان است؛ اگر صلاح می‏دانید دعا کنید که خدا روزی ما را زیاد کند.

سخن مرد تهیدست که تمام شد، رسول خدا گریست و مسلمانان متأثر شدند. آن گاه پیامبر با قرائت آیه «و ما من دابة فی الارض الاعلی اللّه‏ رزقها و یعلم مستقرها و مستودعها کل فی کتاب مبین»(31) فرمود: «هر کس این دهانها را که خدا روزیشان را ضمانت کرده، در کفالت خود گیرد، پروردگار همچون آب که می‏ریزد، روزی او را بریزد. اگر کفالت او کم باشد، روزیش کمتر و اگر کفالت بیشتری کند، رزق بیشتری یابد.»

در پایان رسول اکرم ـ صلی اللّه‏ علیه و آله و سلم ـ دعا کرد و مسلمانان برای گشایش روزی آن مرد آمین گفتند. پس از مدتی آن شخص در زمره مرفه‏ترین و ثروتمندترین مردمی درآمد که روزی حلال دارند و در مسیر رضای خداوند زندگی می‏کنند.(32)

حضرت عیسی(ع) بر اساس این باور پاک و آسمانی این گونه تقاضای روزی کرد:

«اللّهم ربنا انزل علینا مائدةً من السماء تکون لنا عیدا لاوّلنا و اخرنا و آیة منک و ارزقنا و انت خیر الرّازقین؛(33) بارالها! پروردگارا! از آسمان، خوانی بر ما فرو فرست تا عیدی برای اول و آخر ما باشد و نشانه‏ای از جانب تو. و ما را روزی ده که تو بهترین روزی‏دهندگانی».

و حضرت ابراهیم علیه‏السلام نیز برای اهل مکه تقاضای روزی کرد و فرمود:

«رب اجعل هذا بلدا ءامنا و ارزق اهله من الثمرات من آمن منهم باللّه‏ و الیوم الاخر؛(34) پروردگارا، این [سرزمین] را شهری امن گردان و مردمش را ـ هر کس از آنان به خدا و روز بازپسین ایمان بیاورد ـ از فراورده‏ها روزی بخش».

پیشوایان معصوم ـ علیهم السلام ـ در دعاهای خود به ما می‏آموزند که هر روز، هر هفته و هر سال در دعاهای مختلف وسعت رزق، گوارایی روزی و برکات بیشتر آن را از خداوند درخواست کنیم. به طور مثال در دعایی که به هنگام تعقیب نماز عشا می‏خوانیم، خود را از جایگاه محل روزی خویش ناآگاه معرفی می‏کنیم و نمی‏دانیم رزق ما در صحرا، کوه، زمین، آسمان، خشکی و یا دریاست و یا بی‏خبریم که این روزی به دست کیست و پیش کیست. از این‏رو ضمن درود بر محمد و آلش رزقی وسیع و بدون مشقت از پروردگار می‏طلبیم و تقاضای رحمت الهی می‏کنیم.(35)

همان گونه که در پایان دعای ندبه و در پی امواج بیکران عشق و معرفت نسبت به حضرت مهدی علیه‏السلام، خداوند را به مقام والا و بی‏نظیر فرزند عزیز فاطمه ـ علیهاالسلام ـ قسم داده و ضمن دعاهایی پربها می‏خواهیم که: «و اجعل ارزاقنا به مبسوطة(36)؛ پروردگارا! روزیهای ما را به واسطه [مقام و عظمت حضرت ولی‏عصر علیه‏السلام [وسیع گردان[»